جلسه آشنایی با فعالیتهای ستاد ویژه توسعه فناوری نانو و بازدید از نمایشگاه محصولات نانوفناوری

در این جلسه که با هماهنگی مؤسسه تحقیق و توسعه دانشمند برگزار شده بود و مدیر تولید و توسعه فناوری هلدینگ پایا سامان پارس نیز در آن حضور داشت، ابتدا دکتر اسدی فرد - رئیس کارگروه صنعت و بازار ستاد - توضیحاتی پیرامون تاریخچه تشکیل ستاد ویژه توسعه فناوری نانو (از سال 1382) و همچنین تهیه و تصویب 2 سند راهبردی 10 ساله اول (1384-1394) و 10 ساله دوم (1394-1404) ارائه نمود.

در سند راهبردی 10 ساله دوم توسعه فناوری نانو - که موسوم به "سند گسترش کاربرد فناوری‏ نانو در افق 1404" می باشد و در مهرماه 1396 به تصویب هیأت دولت رسیده است - تعدادی از وزارتخانه ها و سازمانها و دستگاههای اجرایی متولی اجرای بندهای مختلف این سند می باشند.

اهداف ترسیم شده برای سند مذکور عبارتند از:

• ارتقای اثرگذاری فناوری نانو در بهبود کیفیت زندگی

• دستیابی کشور به جایگاه پنجم جهان در تولید علم نانو و جایگاه پانزدهم در ثبت اختراعات نانو در دفاتر معتبر جهانی

• کسب سهم 1 تا 2 درصدی از بازار جهانی فناوری نانو

• ایجاد جایگاه شغلی برای 80 هزار نفر

از آنجائیکه امروزه فناوری نانو به یکی از مهمترین شاخه های پیشرفت علم در بسیاری از زمینه های علوم و مهندسی از جمله: صنعت ساخت و ساز، صنعت حمل و نقل، صنایع هوانوردی و اتوماسیون، تولید مواد شیمیایی، الکترونیک، ارتباطات، انرژیهای نو، محیط زیست، درمان، بهداشت و تشخیص پزشکی، علوم زیستی و... تبدیل شده است، لذا در ادامه این جلسه 2 تن از همکاران دکتر اسدی فرد، به تشریح روند پیشرفت و توسعه کاربردی نانوفناوری در حوزه های تخصصی مختلف پرداختند.

سپس در ادامه جلسه، دکتر سرکار - رئیس ستاد ویژه توسعه فناوری نانو - با استناد به گزارشات عملکردی و آمارهای منتشره اعلام نمود که حجم فروش محصولات نانو در سال 1396، معادل 13736 میلیارد ریال بوده که نسبت به سال گذشته (1395) رشد 95 درصدی داشته ‌است. همچنین صادرات محصولات نانویی نیز از 5/36 میلیون دلار در سال 95، با رشد 71 درصدی به رقم 4/62 میلیون دلار در سال 96 رسیده و پیش بینی می گردد در سال 97 به مبلغی بیش از 100 میلیون دلار بالغ گردد. همچنین میزان صادرات محصولات نانویی در افق 1404 حدود 1 میلیارد دلار هدفگذاری گردیده است. در سال گذشته 49 کشور میزبان محصولات نانوی ایرانی بوده ‌اند که از جمله این کشورها می‌ توان به آلمان، ایتالیا، استرالیا، اسپانیا، سوئیس، سوئد، آمریکا، کانادا، روسیه، چین، ژاپن و کره‌ جنوبی اشاره کرد.

سپس در انتهای جلسه، مدیران تحقیق و توسعه هلدینگهای حاضر در جلسه نظرات و دیدگاههای خود را در خصوص ارتباط و کاربرد فناوری نانو در زمینه فعالیتهای تخصصی صنعت مربوطه بیان نمودند.

بطور اختصاصی و ناظر بر ماهیت فعالیت گروه پایا سامان پارس در حوزه پیمانکاری عمرانی و زیربنایی، باید گفت فناوری نانو فرصتهای فراوانی را جهت ایجاد و تقویت مزیت رقابتی در صنعت ساخت و ساز از طریق مؤلفه هایی نظیر ساخت و ساز سریعتر، مطمئنتر، مطلوبتر، پایدارتر و مقرون به صرفه تر فراهم آورده است. بطوریکه فناوری نانو تقریباً در تمام بخشهای ساختمان شامل اسکلت، نما، سیستمهای ساختمانی و طراحی داخلی کاربرد دارد. استفاده از این فناوری در صنعت ساختمان موجب تولید مصالح ساختمانی چند منظوره با کارآیی بالا شده و ضمن ایجاد ارزش افزوده، باعث افزایش دوام و کیفیت مصالح ساختمانی گردیده است. بنابراین از مزایای کاربرد فناوری نانو در صنعت پیمانکاری عمرانی می توان به افزایش کیفیت مصالح، صرفه جویی در مصرف انرژی و به تبع آن صرفه جویی اقتصادی اشاره کرد. 

در حال حاضر 54 محصول مرتبط با صنعت ساخت و ساز توسط 27 شرکت دارای مجوز و تائیدیه از ستاد ویژه توسعه فناوری نانو در کشور تولید می شوند که پرکاربردترین آنها عبارتند از:

• سیمان و بتن: شامل بتن فوق سبک و مقاوم، بتن خشک بسته ‌بندی، بتن خود ترمیم شونده، بتن هوشمند گرمازا، اندود سیمانی ضد آتش (بعنوان روکش اسکلت فلزی)

• قیر و آسفالت: شامل آسفالت خود ترمیم شونده، آسفالت خودمتراکم، آسفالت با چسبندگی بیشتر

• تجهیزات ساختمانی: شامل لوله های بیصدا، لوله های مقاوم به خوردگی، لوله و اتصالات سخت و پروفیلهای ساختمانی از جنس PVC و UPVC، لوله های پلیکایی نشکن، سقفهای کاذب نشکن، یراق آلات، شیرآلات، کفپوشهای پلیمری (ضد خش و سایش، آنتی باکتریال، آنتی استاتیک، مقاوم در برابر مواد شیمیایی، آسان تمیز شونده)

• عایقها: شامل انواع عایقهای حرارتی، صوتی، رطوبتی

• رنگها: شامل رنگهای خود تمیز شونده، آنتی باکتریال، آنتی استاتیک، ضد امواج الکترومغناطیسی، مقاوم به خراش، ترافیکی، تزئینی

• پوششها: شامل پوششهای مقاوم در برابر اشعه فرابنفش خورشید (در سطوح مختلف نما از قبیل سیمان، آجر، سفال، سنگ، کاشی، چوب، سرامیک، شیشه، فولاد و بتن)، پوششهای ضد خش و خراش و سائیدگی (افزایش مقاومت تیغه های تجهیزات و ماشین آلات سنگ شکن)، ضد رطوبت (آب¬گریز)، ضد لک، ضد حریق، ضد میکروب، ضد آلودگی، ضد خوردگی، ضد مه، ضد یخ

• شیشه ها: شامل شیشه های هوشمند کنترل کننده انرژی، فتوکرومیک، الکتروکرومیک، ضد انعکاس، ضد آتش، ضد مه و ضد غبار 

• سنگ، کاشی، سرامیک و چینی آنتی باکتریال

• سلولهای خورشیدی

پس از اتمام جلسه، مدیران تحقیق و توسعه هلدینگهای تابعه بنیاد به همراه مسئولین ستاد، از نمایشگاه محصولات و دستاوردهای نانوفناوری در حوزه های مختلف بازدید بعمل آوردند.

شایان ذکر است در حال حاضر، جمهوری اسلامی ایران با داشتن 1% جمعیت جهان، 6% از تولید علم نانو در جهان را با کسب رتبه چهارم (پس از کشورهای چین، آمریکا و هند) در اختیار دارد. کشورهای کره جنوبی، آلمان، ژاپن، انگلستان، فرانسه و اسپانیا نیز به ترتیب در رتبه های پنجم تا دهم دنیا قرار گرفته اند. همچنین در بین کشورهای اسلامی، ایران با تولید 40% از علم نانو رتبه اول را دارا می باشد.